Türkiye ekonomisinin nabzını tutan en önemli göstergelerden biri hiç şüphesiz kredi kartı kullanımı. Temmuz 2025 verileri, bu alanda adeta yeni bir rekoru işaret ediyor. Bankalararası Kart Merkezi’nin açıkladığı rakamlara göre yalnızca bir ay içinde kredi kartıyla yapılan alışverişlerin toplam hacmi 1,2 trilyon TL’ye ulaştı. Geçen yılın aynı ayında bu tutar 740 milyar TL idi. Yani tüketici, sadece bir yılda neredeyse iki katına yakın daha fazla kart kullanmaya yöneldi.
Bu artış sadece teknik bir veri değil; vatandaşın içinde bulunduğu ekonomik şartların, harcama psikolojisinin ve alışveriş alışkanlıklarının da güçlü bir göstergesi. Çünkü kart, artık sadece bir ödeme aracı değil; adeta günlük yaşamı sürdürmenin en kritik dayanağı haline gelmiş durumda.
Neden Bu Kadar Artış Oldu?
Kredi kartı kullanımındaki yükselişin ilk nedeni elbette ki enflasyon. Vatandaş, maaşıyla ayı çıkarmakta zorlanıyor. Nakit ödeme yerine, taksit seçeneğini tercih ederek ödemelerini zamana yaymak istiyor. Bugün bir market alışverişi bile taksitlendirilir hale gelmişken, beyaz eşyadan elektronik eşyaya, tatilden giyime kadar neredeyse tüm harcamalarda kart kullanımı zorunluluk halini aldı.
Bir diğer neden ise dijitalleşme. Temassız ödeme, mobil bankacılık, QR ile ödeme gibi kolaylıklar sayesinde kartla harcama yapmak her zamankinden daha pratik hale geldi. Eskiden yalnızca büyük alışverişlerde kart kullanılırken, artık en küçük bakkal ya da kahve zincirinde bile 50-100 liralık harcamalar kart üzerinden yapılıyor.
Ayrıca genç kuşakların alışkanlıkları da bu artışı besliyor. Gençler, kredi kartını yalnızca bir ödeme aracı olarak değil, aynı zamanda puan, kampanya ve avantaj sağlayan bir finansal araç olarak görüyor. Bankaların sunduğu taksit imkanları, hediye çeki kampanyaları ya da nakit iade fırsatları, tüketiciyi kart kullanımına yönelten cazip unsurlar haline geldi.
Temmuz 2025 Tablosu: Kart Her Alanda Başrolde
Temmuz ayında kredi kartıyla yapılan harcamaların en büyük payını market ve gıda alışverişleri aldı. Bu tablo, temel ihtiyaçların dahi artık kart üzerinden karşılandığını açıkça gösteriyor.
İkinci sırada akaryakıt yer aldı. Artan benzin ve motorin fiyatları karşısında tüketici, tek seferde yüksek nakit çıkışı yapmak yerine kredi kartına yöneliyor.
Yaz aylarının etkisiyle turizm harcamaları da dikkat çekti. Uçak biletleri, otel rezervasyonları ve tatil harcamalarının neredeyse tamamı kredi kartı üzerinden gerçekleşti.
Taksitli alışverişlerde ise elektronik ürünler başı çekiyor. Örneğin akıllı telefon alımlarında ödemelerin yüzde 85’i kartla yapıldı. Bankaların özel kampanyaları, tüketiciyi peşin fiyatına taksitli alışverişe yönlendirdi.
Ekonomi İçin İki Uçlu Bir Bıçak
Kredi kartı kullanımındaki artışın ülke ekonomisine iki farklı yansıması var.
Olumlu tarafı şu: Kartlı harcamalar kayıt dışılığı azaltıyor. Her işlem sistemde görünür hale geliyor ve bu da devletin vergi gelirlerini artırıyor. Ayrıca dijitalleşen ekonomi, ödeme sistemlerinde verimlilik sağlıyor.
Olumsuz tarafı ise daha ağır. Temmuz 2025 itibarıyla bireysel kredi kartı borç bakiyesi 950 milyar TL’ye çıktı. Bunun yaklaşık 180 milyar TL’si ise yapılandırmaya girmiş durumda. Yani her beş kart kullanıcısından biri, borcunu düzenli ödeyemiyor ve borç sarmalına giriyor. Bu tablo, ilerleyen dönemde bankacılık sektörü için ciddi bir risk sinyali veriyor.
Önümüzdeki Dönem: Daha Fazla Kart, Daha Fazla Borç?
Ekonomistler, önümüzdeki aylarda kredi kartı kullanımının daha da artacağı görüşünde. Enflasyonun kalıcı şekilde düşürülememesi, vatandaşın nakit harcama yerine borçlanarak harcama yapma eğilimini güçlendirecek.
Hükümetin ve BDDK’nın bu süreçte atacağı adımlar kritik önem taşıyor. Taksit sınırlamaları, faiz oranı düzenlemeleri veya borç yapılandırma kampanyaları yeniden gündeme gelebilir.
Diğer yandan bankaların sunduğu yeni finansal teknolojiler –örneğin dijital kart, harcama kontrol araçları, anlık limit artışları– kart kullanımını daha da cazip hale getirecek. Yani tüketicinin kartla alışveriş yapması her geçen gün biraz daha kolaylaşacak.
Son Söz: Kart Ekonominin Nabzı Oldu
Temmuz 2025 verileri bize şunu gösteriyor: Kredi kartı, artık lüks bir ödeme aracı değil, vatandaşın yaşamını sürdürebilmesi için bir zorunluluk haline geldi. Bu durum kısa vadede tüketimi canlı tutarak ekonomiye hareketlilik sağlasa da uzun vadede bireysel borç krizine dönüşme riski taşıyor.
Ekonominin geleceği açısından kritik soru şu: Kredi kartı kullanımı, ekonomik büyümeyi destekleyen bir güç mü olacak, yoksa borç batağına saplanan haneler nedeniyle finansal istikrarsızlığın kaynağına mı dönüşecek?
Bu sorunun cevabı hem enflasyonla mücadele politikalarının başarısına hem de bireylerin borç yönetimindeki bilinç düzeyine bağlı. Ancak görünen o ki; kredi kartı önümüzdeki yıllarda da ekonominin nabzını tutmaya devam edecek.
