Anadolu’nun Üretim Kaleleri: Konya’dan Gaziantep’e Sanayicinin Sesi
Anadolu, yalnızca Türkiye’nin değil, bölgenin de en dinamik üretim merkezlerinden biri. Konya’nın tarım makineleri, Gaziantep’in tekstil ve halı üretimi, Kayseri’nin mobilya sektörü, Denizli’nin havlu ve tekstili yıllardır dünya pazarlarında Türkiye’nin markasını taşıyor. Ancak bugün bu kalelerde de sanayicinin sesi biraz kısık, biraz da dertli çıkıyor.
Konya: Tarım makinelerinde yenilik baskısı
Konya, Türkiye’nin “tarım başkenti” olarak bilinse de son 20 yılda makine imalatında da öne çıktı. Özellikle tarım makineleri ve otomotiv yan sanayinde Konya firmaları, ihracatın önemli oyuncusu haline geldi.
Ama sanayicilerin şikâyetleri net:
Döviz kurlarındaki oynaklık yüzünden maliyet hesaplamaları bozuluyor.
Ar-Ge yatırımları için kaynak yetersiz.
Yurt dışı fuarlara katılım maliyetleri çok yüksek.
Konya Sanayi Odası’ndan bir yetkilinin ifadesi durumu özetliyor: “Üretmeye devam ediyoruz ama katma değerli üretim için destek şart. Yoksa dış pazarlarda rekabet gücümüz azalıyor.”
Gaziantep: Halıdan gıdaya dev ihracat
Gaziantep, Türkiye’nin ihracat liginde İstanbul ve Kocaeli’nin hemen arkasında geliyor. Halı, tekstil, gıda ürünleri ve kimya sektörleriyle kent adeta bir üretim makinesi.
Ancak son dönemde Gaziantepli sanayicinin de gündeminde sıkıntılar var:
Enerji fiyatlarının yüksekliği, üretim maliyetlerini artırıyor.
Avrupa pazarındaki durgunluk, satışları yavaşlatıyor.
Nitelikli iş gücü bulma sıkıntısı büyüyor.
Gaziantep’te bir halı üreticisi şöyle diyor: “Dünya çapında marka haline geldik ama enerji faturalarıyla boğuşuyoruz. Avrupa’dan sipariş azalıyor, yeni pazar arıyoruz ama devlet desteği sınırlı.”
Kayseri ve Denizli’den sesler
Kayseri: Mobilya üretimiyle öne çıkan Kayseri, lojistik maliyetlerinin ve finansman sıkıntısının en çok hissedildiği şehirlerden.
Denizli: Havlu ve tekstilde dünya çapında tanınan Denizli ise Çin ve Uzakdoğu’daki ucuz üretimle rekabet etmekte zorlanıyor.
Çözüm beklentisi
Anadolu’nun bu üretim kaleleri, ortak bir çağrıda birleşiyor: “Üretmeye hazırız ama sürdürülebilir destek politikaları olmadan ayakta kalmamız zor.”
Sanayiciler, özellikle finansmana erişim, enerji maliyetlerinin düşürülmesi, ihracat desteklerinin artırılması ve yeni pazar stratejilerinde devletin daha proaktif rol üstlenmesini bekliyor.
İkinci yazımızda, Anadolu sanayicisinin çözüm arayışlarını ve iş dünyasının “kendi kendine geliştirdiği” çıkış yollarını ele alacağız.