Bu sene yaz bir geldi pir geldi… Derler ya gerçekten de öyle oldu, mevsim normallerinin üzerinde seyreden sıcaklıklar epeyce zorlamakta yurdum insanını…
Tabii sıcak demek, aynı zamanda nem demek.
Böyle zamanlarda insanlar daha fazla müteessir olmakta havadan ve havanın neden olduğu etkenlerden.
Bu sıralar çevremde gözlemlediğim bir şey…
Milletçe epeyce bir kilo alımı var gibi. Bakıyorum çevreme, gencecik delikanlılar, gencecik hanımefendiler obezite sınırına yaklaşacak düzeyde bir kiloya sahip.
Yine bildiğiniz gibi, Sağlık Bakanlığı, Obezite ile mücadele programı başlattı. Sağlıklı ve dengeli beslenmek hem vücudumuzun görünümü açısından hem de genel sağlımız açısından fevkalade önemli.
Sağlıklı nesiller ve bireyler ancak bilinçli bir toplum yapısı ve yine bilinçli ebeveyn ile bireyin kendisine önem vermesiyle mümkündür. Çağımızın beslenme ve tüketme durumu, yine çağımızın niteliğinden etkilendiğinden, her şeyin çarçabucak tüketildiği, eskitildiği bir dönemde, yeme alışkanlıklarımız da buna kurban gidiyor. Hızlı tüketiyor ve doymuyoruz.
Obezitenin tanımını şöyle yapabiliriz:
“Obezite genel olarak vücuda besinler ile alınan enerjinin, harcanan enerjiden fazla olmasından kaynaklanan ve vücut yağ kitlesinin, yağsız vücut kitlesine oranla artması ile açıklanan kronik bir hastalıktır.” (saglik.gov.tr)
Bu hususta detaylı bilgi için, Sağlık Bakanlığı’nın web adresinden araştırma ve inceleme yapmak mümkün.
Şu bir gerçek… Çağımızda stres, gerginlik ve sinirlilik hâli herkeste farklı duygudurumlarına yol açmakta. Bu bağlamda aşırı stresli zamanlarda, bir de buna depresyonal bir hâlin eşlik etmesi durumunda, kişiler sağlıksız ve dengesiz beslenmeye yönelmekte, yaşadıkları acıları ve elemleri aşırı tüketimle hafifletme yolunu seçmektedirler. Obezite ile mücadelede sadece bireyler değil, hükümetler de üzerlerine düşen misyonları ifa etmekle sorumludurlar. Gençlerin daha aktif ve sevecen bir hayatla içiçe olmaları minvalinde hem aileler hem de siyasal irade eşgüdüm içinde hareket ederek, “başka bir dünya” mümkündür’ü devreye sokabilmelidirler.
——/—–
Özellikle daha lise çağındaki gençlerimizin aşırı kilolu olması acaba sadece beslenme ile ilgili olabilir mi? Pekâlâ az önce belirttiğim gibi dengeli ve sağlıklı beslenmenin önemi yadsınamaz. Ama öte yandan gençlerimizin yaşam tarzlarının da sanırım aşırı kilolu olmalarında etkisi var.
Tabii yine “fastfood” tarzı yeme ve içme alışkanlığının, gençlerimiz arasında âdeta bir “trend” gibi algılanması ve illa atıştırmalık şeylerle öğünün geçiştirilmesi de, bir başka faktör kanımca obezitenin artış göstermesinde.
Aslında, bu aşırı kilolu olma denkleminde iki faktör var sonucu belirleyen… Bunlardan biri gençler/gençlik ise de… Diğer parametre gençlerin içinde oldukları çevre ve etkileşim sahalarıdır. Yine bu bağlamda kendilerine “rol model” olarak seçtikleri figürler de gençlerin yaşam tarzlarında belirleyici olabilmekte.
Aşırı kilolu olmak sadece bedenin görünümü açısından ve özgüven açısından değil, ileride zuhur edebilecek yüksek riskli hastalıklar açısından da üzerinde durulması gereken halk sağlığı sorunsalıdır. Bu bağlamda siyasetçiler izledikleri siyasalarda, bu yönde bilinç seviyelerini yükseltmeli ve gençlerimizi olumlu aktivitelere yönlendirecek tedbirlerin alınmasında ön ayak olmalıdırlar.
Bu bağlamda sokak kenarlarında kilo ölçümü yapmak bence obezite ile savaşımda kâfi gelmeyecektir. Ben kendi açımdan bakınca, gençlerimiz açısından bu minvalde “farkındalığı” yüksek bilinçlendirici yayım-yayınların yine herkesin rahatlıkla erişebileceği mesafede olmasını da beklemekteyim.
Öte yandan…
Çağımız, yirmibirinci yüzyıl, dijitalleşmenin yaşamın her köşesine sindiği bir yaşam tarzına denk geliyor. İnternet teknolojilerinin geldiği gelişme düzeyi olsun, yine mikro ve makro teknolojik aygıtların insanların yaşamlarında neredeyse vazgeçilmez konuma geldiği hakikatinde, daha hareketli bir yaşam öncüllenmelidir.
Gerçekten de ben gençlerimizdeki obezite artışına üzülüyorum. Saatlerce bilgisayar ve telefon başında geçirilen saatler olsun, gençleri daha sağlıklı aktivitelere yönlendirecek devlet programlarının ya kısıtlı ya da erişim engelinin olması gibi etkenlerden ötürü gençlerimiz, özellikle gelişme çağındaki gençlerimiz, obezite hususunda epeyce bilinçsizce hareket edebilmekte. Çare nerede derseniz? Tabii ki çare ya da çözüm, dengeli beslenme kadar dengeli bir yaşam tarzının benimsenmesi…
