Krizde soğukkanlı, belirsizlikte güçlü olmak… kulağa havalı geliyor değil mi?
Ama gel de bunu yaşayana sor.
Peki gerçekten, girişimci kimdir?
Ya da daha derin soralım: girişimciliğin psikolojisi nedir?
Artık bu soruların cevapları lise kitaplarında bile var. Hatta bizim dönemlerde —90’larda— meslek liselerinde bu ders okutulurdu. Ben ilk kez Göztepe Anadolu Meslek Lisesi Moda Tasarımı bölümünde duydum “GİRİŞİMCİLİK” kelimesini.
Çünkü her zanaatkâr, bir gün kendi işinin patronu olacaktı.
Duymaz olaydım der gibiyim bazen.
Stajımı bitirdim, tasarım defterlerini bir kenara bıraktım.
Yolum sağlık ve psikolojiye döndü ama o ilk duygudan girişimci olma isteğinden hiç kopamadım.
Yine de fark ettim ki, bize “girişimcilik” sadece bir fikir üretmek, bir yer açmak, bir vergi levhası almak olarak anlatılmış.
Oysa kimse anlatmadı:
Sürdürülebilirlik nedir?
Finans nasıl yönetilir?
İnsanın kendini yönetmesi ne kadar kritik bir beceridir?
Bu eksiklik öyle bir boşluk yarattı ki, ülkemizde elinde bir zanaat, bir fikir, bir özgüven kırıntısı olan herkes bir sabah uyanıp “ben işverenim” diyor.
Mali müşavir, vergi levhası, ticaret odası kaydı… tamam. Ama sonrası?
Sonrası ya SGK borcu ya vergi borcu ya da boş işletmelerle dolu caddeler.
Oysa girişimcilik bir tabela değil, bir zihin disiplini.
Bir iş kurmak değil, bir süreç yönetmektir.
Girişimcilik; kriz anında paniklememek, belirsizlikte yön bulabilmek, riskin psikolojisini okuyabilmektir.
Gerçek girişimci;
- “Kazandım” dediği gün bile temkinli olandır.
- “Battım” dediği gün bile yeniden plan yapandır.
- Kendi egosunu şirketinden büyük görmeyendir.
Ben?
İşinde başarılı bir ilaç sektörü çalışanı, iyi bir psikolog, iyi bir yazar, ama kötü bir girişimci oldum.
Çünkü yıllarca sistemin içinde çalışırken başarı hep ölçülebilirdi; hedefler, primler, raporlar…
Ama kendi işimi kurduğumda gördüm ki, girişimcilikte ölçülen şey kar değil, zihinsel dayanıklılık.
Ve iş kurmanın değil, kendini yönetmenin asıl mesele olduğunu çok geç fark ettim.
bu nedenle eğitimlerine önce nasıl “iş batırılır” onu anlatıyorum. Çünkü tecrübe en iyi öğreticidir.
Bugün biliyorum:
Bir girişimci, önce zihninin patronu olmadıkça,
kasasında para, vitrininde başarı görünse bile…
iç dünyasında iflas kaçınılmaz.
AŞK’LA
Psikolog / Yazar
Özlem TUNÇ
